Onderwijsbevoegdheden: alles wat je moet weten
In dit blog duiken we in de wereld van onderwijsbevoegdheden – een essentieel onderdeel voor iedereen die een carrière in het onderwijs ambieert.
Wat is een onderwijsbevoegdheid?
Een onderwijsbevoegdheid is de sleutel tot lesgeven in het Nederlandse onderwijssysteem. Het is een certificering die aantoont dat je gekwalificeerd bent om les te geven in een bepaald vakgebied en op een bepaald onderwijsniveau. Er zijn drie soorten bevoegdheden; 1 voor in het basisonderwijs en een tweedegraads en eerstegraads bevoegdheid voor het voortgezet onderwijs.
Onderwijsbevoegdheid voor het basisonderwijs
Met een bevoegdheid voor het basisonderwijs ben je bevoegd om les te geven in het primair onderwijs. Dat zijn zowel reguliere basisscholen als scholen voor speciaal basisonderwijs.
De onderwijsbevoegdheid voor het basisonderwijs behaal je door de 4-jarige hbo-opleiding tot leraar basisonderwijs af te ronden. Beter bekend als de pabo. Ook kun je de lerarenopleiding basisonderwijs op academisch niveau volgen.
Eerstegraadsbevoegdheid in het onderwijs
Een leraar in het voortgezet onderwijs geeft meestal les in één vak, bijvoorbeeld Engels of aardrijkskunde. Met een eerstegraads onderwijsbevoegdheid kun je lesgeven aan:
- Alle klassen van de havo en het vwo;
- Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo);
- Het beroepsonderwijs en volwassenenonderwijs (vavo);
- Het praktijkonderwijs.
Eerstegraadsbevoegdheid halen
Een eerstegraadsbevoegdheid halen, doe je door een reguliere voltijd of deeltijd masteropleiding tot eerstegraads docent te volgen aan een hogeschool of universiteit, of via een zij-instroomtraject.
Werk je graag met jongeren en heb je een passie voor een bepaald schoolvak? Dan is je eerstegraads onderwijsbevoegdheid halen misschien wel iets voor jou!
Tweedegraads bevoegdheid in het onderwijs
Als je een tweedegraads onderwijsbevoegdheid voor het voortgezet onderwijs bezit, kun je lesgeven aan:
- De eerste drie klassen van de havo en het vwo;
- Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo);
- Het beroepsonderwijs en volwassenenonderwijs (vavo);
- Het praktijkonderwijs.
Het verschil met de eerstegraadsbevoegdheid zijn dus de laatste klassen (bovenbouw) van de havo en het vwo.
Tweedegraadsbevoegdheid halen
Je kunt deze onderwijsbevoegdheid halen door een lerarenopleiding af te ronden aan een hogeschool. Het is ook toegestaan om met een getuigschrift van de pabo les te geven in het praktijkonderwijs.
Je kunt ook je tweedegraads bevoegdheid halen na de pabo. Bijvoorbeeld als je erachter bent gekomen dat lesgeven aan jongeren een uitdaging is die je maar al te graag aan wil gaan.
Kun je ook lesgeven zonder bevoegdheid?
Ja, lesgeven zonder bevoegdheid kan. Je kunt bijvoorbeeld een gastles of bepaalde vakinhoudelijke vakken geven voor een bepaalde duur.
Daarnaast kun je met de juiste vooropleiding en ervaring als zij-instromer lesgeven in het onderwijs met een aanstelling. Bij Roler hebben we speciaal voor de zij-instromers een zij-instroomtraject voor het onderwijs.
Ik wil mijn lesbevoegdheid halen
Dat klinkt ons als muziek in de oren! Het traject om leraar te worden en je onderwijsbevoegdheden te halen, varieert afhankelijk van je vooropleiding en het vakgebied. Naast de traditionele routes zijn er zij-instroomprogramma’s voor diegenen die vanuit een andere carrière overstappen naar het onderwijs. Neem contact met ons op om te kijken of het zij-instroomprogramma bij jou past.
Bij Roler ondersteunen we onderwijsprofessionals in elke fase van hun carrière. Of je nu net begint, een zij-instromer bent, of je vaardigheden uit wil breiden, wij staan klaar om je te helpen jouw rol in het onderwijs te pakken en te vervullen.